पहिलो लेख - दुरदर्शी र छुद्रदर्शी


नरपति पाण्डे
आºनो मुलुकको सभ्यतालाई समुद्ध बनाउन त्याग धैर्य र समर्पण गर्ने राजनीतिक सेवकहरु चाहिन्छ । त्यसको अभाव हाम्रो मुलुकमा खट्किरहेको छ । अनुशासन सबै क्षेत्रको सफलताको जग हो । चारित्रिक रुपमा उच्च इमान भएका व्यक्तिहरुले समाजलाई सही मार्गमा हिँडाउन सक्तछन् । इमान्दारहरुले नेतृत्व गरेको सत्ता भएका मुलुकहरु समृद्ध बन्दै गएका छन् । िहंसात्मक मनोवृत्तिले ग्रस्त राजनीतिक नेतृत्व भएका मुलुकहरुको बेहाल छ । जातियता क्षेत्रियता धार्मिक तथा पक्षपातपूर्ण सामाजिक अवस्थाले बिखण्डन र वितण्डता मौलाउने गर्दछ । शक्ति र सत्ताका लागि चाकडी गर्नेहरुले मुलुकलाई बर्वाद बनाइरहन्छन् । िहंसात्मक गतिविधिका लागि शाब्दिक व्याजनाहरुको सहरा लिएर उत्तेजना पैदा गर्ने प्रोपोगण्डात्मक राजनीतिले नेपाललाई युगौं पार्दैछ ।
राष्ट्रको सम्पत्ति खर्चेर निर्माण भएका विकासका पूर्वाधारहरु ध्वस्त बनाइ जनतन्त्र खोज्ने प्रवृति मुलुकले भोग्यो । सामाजिक सद्भाव जातिय समिकरण धार्मिक सहष्णुता राष्ट्रिय अखण्डता र आºनो गौरवलाई तहसनहस पार्ने िहंसा पनि मुलुकले बेहोर् यो । आºनै देशभित्र आºनै बन्धुत्वहरुको दोष वा खोट खोजेर त्यसैमा हमला गर्ने छिन्द्रावेषी छुद्रताले पलायनको अभियान पनि बढायो । शान्तिपि्रयताको बर्खिलाप गर्दै िहंसात्मक संस्कृति विकसित पनि गराइयो । िहंसात्मक संस्कृतिले जनजीविका जनतन्त्र र राष्ट्रियता माथि चुनौती मात्रै थपेन कि अनिश्चयको बादल कालान्तर सम्म मडारिने बनाइ दियो । त्यसले पैदा गरेको प्रसव व्यथाले मुलुक थलिरहेकेा छ ।
राजनीतिमा विकास भएकेा प्रपाचले छलिकहरुलाई फाइदा त गर्ला तर मुलुकको वर्तमान र भविष्य भने कहालिलाग्दो बनाइरहनेछ । छलकारी राजनीति गर्नेहरुले हठधर्मितालाई सधैं अपनाउँछन् । आºनो हठबाट तलमाथि हुन नचाहने मनोबिकारले विदेशी शक्तिसामु क्रमशः झुकाउन थाल्दछ । र आºनो मुलुकमा विदेशी पैसा र शक्ति प्रवेश गराउने वातावरण बनाउँछ । संसारका दङ्गाग्रस्त मुलुकहरुको अवस्था त्यही कारणले हुँदै आएको छ । आºनो अभिष्ट पूरा गर्न छलकार गर्ने गराउने कर्म र काण्डले राष्ट्रियतालाई छिदि्रत गर्दछ । यो हाम्रो मुलुकले भोग्दैछ । अर्काको अस्तित्व नस्वीकार्नु तानाशाही चरित्र हो । छलफल तर्क र प्रतिस्पर्दालाई नस्वीकार्नु निरङ्कुशता हो । जालन्धरविद्याले चलाइएका सत्ता संयन्त्रबाट अग्रगामी परिवर्तनको कुरा मिथ्या हो ।
नायक प्रतिनायकहरुको शृङ्गारहीन राजनीतिले राष्ट्रिय अक्ष्ाण्यता विचलित हुँदै गएको छ । समयलाई कब्जा गरेर राष्ट्रको ढाड नसा बङ्ग्याइ दिने दुरुपयोगीहरु सिल्पहीन अराजनीतिक कलाकार हुन् । स्थीरताको उपेक्षा र सामुहिकताको बहिष्कार गर्ने छिद्रदर्शी अभियन्ताहरुले स्थानीयतामा उठ्न लागेको उर्जालाई समाप्त गरि दिए । र भनी दिए अग्रगामी परिवर्तन । यस्तो हरकतपूर्ण वरदात गर्ने चिन्तनलाई वौद्धिकता भनिन्छ झट्ट के गर्दा आºनो हित र फाइदा हुन्छ त्यस्तो कर्म गर्नेहरुलाई भविष्यवेत्ता भन्ने आºनो स्वार्थका लागी जे पनि गर्न सक्नेलाई देशको सेवक भन्ने यो वाहियात लाचारी प्रचार हो । मुलुकवासीलाई सहज हुने निष्ठापूर्वक काम गर्ने कर्मशीलहरु वास्तविक सेवक हुन् । सिद्धान्तलाई सिर्जनामा लगानी गर्ने योद्धाहरु मात्र देशभक्तहरु हुन् । सिद्धान्तको शास्त्रीय पुराणबाट प्राप्त हुने प्रतिफल क्षतविक्षत र बिरुपता बाहेक अर्को हुँदैन ।
सिर्जनशीलताप्रति अकर्मण्यता र छिद्रदर्शी अराजकता एउटा चक्रवात मात्र हो । त्यो कुनै रुपान्तरणको आन्दोलन हुँदैन । सतहमा बगेको मनगढन्ते परिवर्तन मात्र । नियन्त्रित विचारको बिस्कुन फिँजाएर समृद्धिको झन्झनाहट । बिथ्याँको रगरग । स्थानीयता च्याँतेर संघीयताको फोस्रो खोजाइ । जात जात जुधाएर ुराष्ट्र पहिचानु को खोखी । शोषक लुकाएर शोषण समाप्तीको फतफत । श्रमवीरहरु धपाएर पराइसँग पोल्टो थाप्ने दरिद्रता । कस्तो काव्यात्मक राजनीति उफ ! कृत्रिम संवाहकहरु । आफैले सिर्जना गरेको सिद्धान्त विरुद्ध सम्झौता गर्ने नामधारी दुरदर्शी यि त पाखण्ड र ढोंगी संवाहकहरु हुन् । छिन्कौला राजनीति गर्नेहरुको महत्व सङ्क्रमणकालीन राजनीतिमा हुँदैन ।
भविष्यसम्म काम लाग्दै जाने संस्कारले मात्र राष्ट्र निर्माण गर्दछ । शान्तिपूर्ण सहअस्तित्व र शान्तिपूर्ण प्रतिस्पर्धाले अग्रगामी रुपान्तरण दिन सक्तछ । खुला तार्किक बहशले राष्ट्रियतालाई सुदृढ बनाउन ठूलो मद्दत गर्दछ । छिद्र खोजी वितण्डता गर्ने छिद्रदर्शीहरु मुलुकमारा साइँदुवाहरु हुन् भने दुरदर्शीहरु मुलुक बनाउने मुर्धन्य भविष्य हुन् । राजनीतिलाई जीवन बनाउनेहरुले दुरदर्शी बन्न प्रयत्नशील हुनु पर्दछ । नागरिकहरुको रोजाई पनि यही हो ।

0 प्रतिकृया:

Post a Comment