हाईड्रो हाउस:

दक्षिणी इलामको दानाबारीमा निमार्णाधीन सानिमा माई हाईड्रपावर लिमिटेडको विद्युत उत्पादन गृह । यो हाईड्रपावर निर्माण सम्पन्न भएपछि २२ मेगावाट क्षमताको विद्युत उत्पादन हुनेछ । तस्विर : राम योङ्हाङ ।

हाईड्रो हाउस:

दक्षिणी इलामको दानाबारीमा निमार्णाधीन सानिमा माई हाईड्रपावर लिमिटेडको विद्युत उत्पादन गृह । यो हाईड्रपावर निर्माण सम्पन्न भएपछि २२ मेगावाट क्षमताको विद्युत उत्पादन हुनेछ । तस्वि

तमोर बगरमा माछैमाछा, एउटै ८० किलोसम्म [ फिचर फोटो सहित ]

माछा मारेपछि बोकेर घर लाँदै स्थानिय
धनकुटा । तीन दिनअघि अकस्मात आएको बाढीका कारण तमोर नदीमा ठूल्ठूला माछा फेला परेका छन् । उत्तरी जिल्लाहरुमा भएको भीषण वर्षापछि बाढी आएर नदि धमिलिएको थियो । त्यसक्रममा ठूल्ठूला आकारका माछा बगरसम्म लेदोमा बगेर आएका थिए । बगरमा छ्यापछ्याप्ती माछा आएको हल्ला फैलिएपछि आसपास गाउँ र धनकुटा सदरमुकामसम्मका बासिन्दा माछा संकलन गर्न पुगेका थिए । बूढीमोरङ, मूलघाट लगायत क्षेत्रमा पर्ने बगरमा माछा देखेपछि कोसी राजमार्गमा चल्ने सवारी साधनका कर्मचारी र यात्रु समेत माटा बटुल्न पुगेका थिए । त्यसरी फेला परेको माछा ६५ देखि ८० किलोसम्मको भएको स्थानीय पत्रकार मोहन वान्तवाले बताए । माछा गोंज जातको भएको स्थानीयको भनाइ छ । एकै दिन धनकुटाका विभिन्न स्थानमा पर्ने तमोर किनारमा संकलन गरिएको माछा १० हजार टनसम्म भएको अनुमान गरिएको 
छ । फेला परेको माछा समातेर कतिपयले घरमा लगेर थिए । कतिपयले भने बिक्री गरेका थिए । वान्तवाका अनुसार सयदेखि ४ सय रुपैयाँ प्रतिकिलोसम्ममा किनबेच भएको थियो । तमोरमा यसरी छ्यापछ्याप्ती माछा हमेसा पाइँदैन । स्थानीय बूढापाकाका अनुसार २०३७ सालताका आएको बाढीमा पनि यसैगरी माछा बगरमा फेला परेका थिए । यसअघि पाँचथरमा पनि तमोर नदीबाट ठुलो मात्रामा माछा निकालेर बेचिएको थियो ।












पूर्वाञ्चलमा एक लाख हेक्टर जमीन बाँझै

दमक । पूर्वाञ्चलमा ९ लाख ४५ हजार छ सय ५८ हेक्टर खेतीयोग्य जमिनमध्ये ८ लाख ४८ हजार ३ सय ५ हेक्टर क्षेत्रफलमा मात्रै खेती गरिएको छ । 
पूर्वाञ्चलका जिल्लामा १० प्रतिशतसम्म खेतीयोग्य जमिन बाँझै रहने गरेको क्षेत्रीय कृषि निर्देशनालयले जनाएको छ । खेतीप्रति मानिसहरुको विकर्षण बढेकाले खेतीयोग्य जमिन बाँझो हुने क्रम बढेको निर्देशनालयले उल्लेख गरेको छ । तथ्यांक अनुसार यो वर्ष तेह्रथुममा सबैभन्दा बढी १० प्रतिशत जमिन बाँझै छ । अन्नको भण्डारका रुपमा चिनिने पूर्वका झापा, मोरङ र सुनसरीमा पनि ४ देखि ६ प्रतिशतसम्म खेती गर्ने जमिन बाँझै रहेको छ । यो वर्ष सुनसरीमा ६ प्रतिशत खेतीयोग्य जमिन बाँझै रहेको छ । झापामा ४ प्रतिशत र मोरङमा २ प्रतिशत खेतीयोग्य जमिन बाँझै रहेको निर्देशनालयका कृषि प्रचार अधिकृत अभिमन्यु अधिकारीले बताए ।
समयमै मल, बीउ नपाउने, सिँचाइ अभावका कारण आकाशेपानीको भरमा अन्नबाली लगाउनुपर्ने बाध्यता र श्रमिक अभावले खेती गर्ने किसानहरु पिरोलिएका छन् । जसका कारण अधिकांश किसान पहाडी कृषिले परिवार पाल्न धौधौ भएको गुनासो गर्छन् । सन् २०३० सम्ममा हालको तुलनामा ६० प्रतिशत बढी खाद्यान्न आवश्यक पर्ने अनुमान लगाउँदै ‘गाउँगाउँमा सहकारी, घरघरमा भकारी’ र एक गाउँ एक उत्पादन’ जस्ता प्रचारमुखी सरकारी कार्यक्रममा बाँझो जमिनको प्रयोग, खाद्यान्न उत्पादन, आपूर्ति र वितरणमा रहिआएका समस्या सम्बोधन गर्ने कुनै ठोस योजना छैनन् ।

५० % शुल्क मिनाहा गर्न निर्देशन

काठमाण्डौ । भूकम्पका कारण बन्द रहेको एक महिनाको मासिक शुल्कमा ५० प्रतिशत छुट दिन  शिक्षा मन्त्रालयले नीजी विद्यालहरुलाई निर्देशन दिएको छ । मन्त्रालयले आइतबार विज्ञप्ति निकालेर यस्तो निर्देशन दिएको हो । मन्त्रालयको यो निर्देशनसँगै  आन्दोलन घोषणा गरेका १३ विद्यार्थी संगठनहरुले आन्दोलन फिर्ता लिएका छन् । यसअघि निजी विद्यालय सञ्चालकहरुले बिभिन्न शिर्षकहरुमा छुट दिने र त्यो छुट ५० प्रतिशत मिनाहा गरेको सरह हुने भन्दै आएका थिए । तर, विद्यार्थी नेताहरुले एक महिनाको शुल्क शतप्रतिशत मिनाहा गर्न माग गर्दै आएका थिए । यसअघि आइतबार बिहान  नै  बिद्यार्थी संगठनहरुले  प्रधानमन्त्री सुशील कोइरालालाई ध्यानाकर्षण पत्र बुझाएका थिए । मन्त्रालयले विज्ञप्ति मार्फत भूकम्प प्रभावित जिल्लामा प्रभावित भएको शैक्षिक क्यालेण्डरमा समायोजन गरी पाठ्यसामग्री पठन पाठन पूरा गर्ने व्यवस्था मिलाउन पनि निर्देशन दिएको छ । भूकम्पबाट आमा बुवा गुमाएका २०० बालबालिकाहरुलाई पालन पोषणसहित शिक्षादिक्षाको निःशुल्क व्यवस्था एसओएस भिलेज नेपाल सानोठिमी भक्तपुरमा मिलाइएको छ ।

२३ जनाको शव अझै भेटिएन

ताप्लेजुङ । पश्चिमी ताप्लेजुङका विभिन्न गाँउ विकास समितिमा वुधवार राती गएको पहिरोमा पुरिएर हराईरहेका २३ जनाको शव अझै भेटिएको छैन । यद्वपी सुरक्षाकर्मी र स्थानीयले उनीहरुको खोजी कार्य जारी राखेका छन् । जिल्ला प्रहरी कार्यालय ताप्लेजुङका अनुसार पहिरो प्रभावित मध्ये खोक्लिङ गाविसका २, थिङलावुका १, लिवाङका १५ र लिङतेपका ५ गरी २३ जना हराइरहेका छन् ।
स्थानीयले भने वेपत्ता सवैको मृत्यु भइसकेको दावी गर्दै आएका छन् ।
प्हिरो प्रभावित खोक्लिङ, लिङतेप, थिङलावु, लिवाङ, लिङतेप र सान्थाक्रा गाविसमा पहिरोमा पुरिएका ३८ जनाको शव भने यस अगावै निकालिएको थियो । ताप्लेजुङका प्रमूख जिल्ला अधिकारी डमरुप्रसाद निरौलाका अनुसार आइतवार पनि ताप्लेजुङका विभिन्न स्थानमा पानी परेकाले हराइरहेकाहरुको खोजीमा समस्या भएको थियो । 
यसैविच पहिरो प्रभावित सवै गाविसका वासिन्दालाई सोमवारदेखि राहत सामग्री वितरण गरिने भएको छ । प्रजिअ निरौलाका अनुसार पहिरो प्रभावित परिवारका सदस्यलाई नजिकैको प्रहरी चौकी मार्फत सामग्री वितरण गर्ने तयारी भएको हो ।
पीडित परिवारका लागि शनिवार नेपाली सेनाको हेलिकोप्टरले राहत सामग्री ओसारेको थियो । यस्तै स्थलमार्गवाट समेत ६ ट्याक्टर सामग्री प्रभावित गाविसमा पठाइएको स्थानीय प्रशासनले जनाएको छ ।

सहमतिपछि दमकमा सरसफाई शुरु

सहमतिपछि दमकमा सरसफाई शुरु 
दमक । फोहोर ब्यवस्थापन पक्ष र सरसफाई मजदुर बीच भएको विवाद मिलेपछि मजदुरहरु फोहोर संकलनको काममा फर्किएका छन् । सफाई मजदुर मुन्ना मल्लिकलाई १० दिन सम्म निलम्वन गर्ने सहमति भएपछि सफाई मजदुरहरु आइतवार दिउँसो ३ बजेबाट काममा फर्किएका हुन् । दमक नगरपालिकामा सफाई मजदुरको तर्फबाट अखिल नेपाल सरसफाई मजदुर संघको इकाई दमक अध्यक्ष कैलाश मल्लिक ,नगरपालिकाको वातावरण शाखा प्रमुख द्रोर्ण थापा, नेपाल ट्रेड युनियन महासंघ झापाकी अध्यक्ष सीता सापकोटा र पाथवे नेपाल दमककी प्रवन्धक निर्मला 
चौधरी बीच भएको छलफलमा सहमति भएको हो ।  १० दिनपछि मुन्नाले नैतिक आचारण सुधार गरेर काम फर्किने एक चोटी सुधार दिने सहमति भएको प्रवन्धक चौधरीले बताइन्  । पाथवेले मुन्नालाई कामबाट गत शुक्रवार निकालेपछि शनिवार मजदुरहरु आन्दोलनमा उत्रिएर काम गर्न छोडेका थिए ।

कनकाईलाई सूचनाको हक मैत्री बनाउने प्रतिवद्धता

सुरुङ्गा ।  कनकाई नगरपालिकालाई सूचनाको हकमैत्री वनाउँ कनकाई नगरवासीका तर्फवाट नगर अधिकृतले प्रतिवद्वता जनाएका छन् ।  आइडिएफ नेपालको आयोजनामा आइतवार सुरुङ्गामा आयोजित सूचनाको हकमैत्री नगरपालिका निर्माणका लागि साझेदार सरोकारवालाहरुसँगको अभिमुखिकरण गोष्ठीमा अधिकृत सुनिल निरौलाले कनकाई नगरपालिकालाई सूचनाको हकको नमुना नगरपालिकाका रुपमा विकास गर्न हस्ताक्षर सहित प्रतिवद्धता जनाएका हुन् । स्थानीय संघसंस्था, राजनीतिक दल, संचारकर्मी, नागरीक समाज लगायतको सहकार्यमा आवश्यक पूर्वाधार सहित सूचना केन्द्र स्थापना गरी आगामी आर्थिक वर्षदेखि नमूना नगरपालिकाको रुपमा कनकाई नगरपालिकालाई विकाश गर्दै जाने प्रतिवद्धता जनाइएको हो ।  
 देशभरका आठवटा नगरपालिकालाई सूचनाको हकको नमुना नगरपालिकाका रुपमा विकाश गर्न राष्ट्रिय सूचना आयोगको सहकार्यमा कार्य अघि वढिरहेको अवस्थामा पूर्वाञ्चलमा कनकाई नगरपालिकालाई सूचनाको हकको नमुना नगरपालिका वनाउँन आइडिएफ नेपालले विभिन्न कार्यक्रमहरु ल्याउने योजना वनाएको आइडिएफका कार्यकारी निर्देशक विष्णु खरेलले वताए । प्रशस्त धार्मिक तथा पर्यटकीय सम्भावना वोकेको यस क्षेत्रमा रहेको कनकाई नगरपालिकालाई सूचनाको हकको नमुना नगरपालिका वनाउन संस्थाले नेतृत्व गर्ने कुरामा कार्यकारी निर्देशक खरेलले जोड दिए । आइडीएफ नेपालका कार्यकारी निर्देशक विष्णु खरेलको अध्यक्षता  र कनकाई नगरपालिकाका कार्यकारी अधिकृत सुनिल निरौलाको प्रमुख आतिथ्य रहेको गोष्ठीमा  कोमल पन्त, केदार गिरी, तुलसी कार्की, हिम्मत नेम्वाङ, चन्द्रमान कन्दङवा, लीलाप्रसाद उप्रेती, सूर्यबहादुर थापा , लीलाराज झापाली लगायतले आआफनो धारणा राखेका थिए ।

कोशी ब्यारेजका २२ ढोका खुल्ला

सुनसरी । सप्तकोशी नदीमा पानीको बहाब बढेपछि कोशी ब्यारेजका २२ वटा ढोका खोलिएका छन् । सामान्य अवस्थामा प्रति सेकेण्ड ५० देखि ८० हजार क्युसेक पानीको बहाब रहने गरेकोमा शनिबार बेलुका ६ बजे १ लाख ९० हजार ३ सय ६५ क्युसेक प्रति सेकेण्ड पानीको बहाब मापन गरिएको छ ।
 सप्तरी र सुनसरीमा वर्षा नभए पनि पहाडी जिल्लामा केही दिनदेखिको वर्षाका कारण कोशीमा पानीको सतह बढेको हुन सक्ने अनुमान गरिएको छ । पानीको सतह बढ्न थालेपछि कोशी व्यारेजको पूर्वी र पश्चिमी प्रवेशद्धारमा सुरक्षाकर्मीले पालैपालो गरी यातायातका साधनलाई आवत जावत गर्न दिएका छन् । भारत बिहारको वीरपुरस्थित जल संसाधन विभागका उच्च अधिकारीकारीले कोशी ब्यारेजमा सतर्कता तथा निगरानी बढाएका छन् । सप्तरी र सुनसरीकोबीच भएर बगेको कोशी नदीमा पानीको बहाब बढेपछि दुवै जिल्लाका कोशी क्षेत्रका बासिन्दाहरु त्रसित भएका छन् ।